Паёми имсолаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии ҷумҳурӣ дар арафаи ҷашни 35-солагии Истиқлоли давлатӣ ироа гардид. Паёми имсола асосан аз қисматҳо иборат буа, дар қисмати аввал Пешвои миллат вазъи даҳсолаи гузаштаро таҳлил намуд, дар қисмати дуюм ҳолати кунунии ҷумҳурӣ ва дар қисмати сеюм вазифаҳо муайян карда шудаанд.
Қобили қайд аст, ки ҳар як паёми Пешвои миллат ҷамъбасти дастоварду пешравиҳои ҷумҳурӣ мебошанд. Паёми имсола низ аз ин орӣ нест. Аз ҷумлаи дастовардҳо дар Паём ҳалли масъалаи сарҳади давлатӣ бо Ҷумҳурии Қирғизистон, қабули як қатор қатъномаҳо аз тарафи Созмони Миллаи Муттаҳид мебошад. Чӣ хеле ки Президенти мамлакат қайд карданд: “Соли 2025 бо пешниҳоди Тоҷикистон ва бо қатъномаи Созмони Милали Муттаҳид «Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо» ва солҳои 2025 – 2034 «Даҳсолаи илмҳои криосфера» эълон гардиданд”.
Қайд карда шуд, ки соли 2025 бо саъю талошҳои роҳбарияти кишвар 11 ёдгории мероси фарҳангии Хуттали қадим (дар ноҳияҳои Ҷалолиддини Балхӣ, Данғара, Восеъ, Фархор ва Ховалинги вилояти Хатлон) ба Феҳристи мероси ҷаҳонии ЮНЕСКО ворид карда шуд. Дар ин радиф, аз ҷониби ЮНЕСКО қабул шудани қатъномаҳо дар мавриди эътирофи шаҳри Панҷакент ҳамчун «Шаҳри ҷаҳонии ҳунарҳои дастӣ барои сӯзанидӯзӣ» ва бузургдошти 1050-солагии Робияи Балхӣ дар солҳои 2026 – 2027 далели ҷойгоҳи хоссаи меросу арзишҳои фарҳангиву маънавии тоҷикон дар тамаддуни умумибашарӣ мебошад.
Барои рушди дилхоҳ давлат соҳаи маориф соҳаи калидӣ маҳсуб мешавад. Ин соҳа заминаи асосию боэътимоди давлат барои инкишофи ҳама соҳаҳои хоҷагии халқ мебошад. Пешвои миллат дар Паёми худ соҳаи маорифро ҳамчун соҳаи афзалиятноки сиёсати давлатӣ номида дастгирӣ ва маблағгузориҳоро дар ин самт сармоягузорӣ ба ояндаи миллат номид.
Бо назардошти афзун гардидани шумораи хонандагон дар Паём вазифагузорӣ карда шуд, ки бояд барои ҳарчи бештар омода намудани кадрҳои омӯзгорӣ, бунёди муассисаҳои таълимӣ ва ба стандартҳои ҷаҳонӣ мутобиқ гардонидани низоми таҳсилот, яъне омодагӣ ба гузариш ба низоми дувоздаҳсолаи таълим чораҳо амалӣ карда шаванд.
Таъкид карда шуд, ки бо мақсади ҳарчи зудтар ба фазои ягонаи таҳсилоти байналмилалӣ ворид гардидани маорифи Тоҷикистон дар муддати 10 сол (солҳои 2004- 2014) муассисаҳои таҳсилоти олии мамлакат ба низоми кредитии таҳсилот гузаронида шуданд. Супориш дода шуд, ки минбаъд барои зимни супоридани имтиҳонҳои ҷорӣ ва хатм омилҳои инсонӣ пурра аз байн бурда шаванд.
Албатта, ҳусни таваҷҷӯҳи Сарвари давлат нисбат ба рушди соҳаи мариф, бунёд кардани муассисаҳои таҳсилоти томактабӣ ва умумӣ танҳо дастгирии соҳаи маориф нест, балки стратегияи бузурге аст, ки дар он насли донишманд, худшиносу худогоҳ ва ватандӯсту ватанпарвар бояд ба воя расад. Дар татбиқи ин ҳадафи некбинона бояд тамоми қишри ҷомеа, ки ояндаи боз ҳам дурахшони давлату миллати тамаддунофари тоҷикро дидан мехоҳанд, бетараф набошанд.
Пешвои миллат ба падару модарон, омӯзгорон ва аҳли ҷомеа муроҷиат карда, бори дигар таъкид намуданд,ки онҳо дар масъалаи нигоҳубин ва таълиму тарбияи дурусти фарзандон бо камоли масъулият муносибат намоянд: “Мо бояд дар хотир дошта бошем, ки ояндаи давлату миллат аз насли босаводу донишманд, соҳибкасбу соҳибҳунар, соҳибмаърифату соҳибфарҳанг, дур аз таассубу хурофот, ватандӯсту ватанпараст ва дорои ҳисси баланди худшиносии миллӣ вобастагии амиқ дорад”, – гуфта шуд дар Паём ва таъкид карда мешавад, ки “Фаромӯш набояд кард, ки вақте наврасону ҷавонон бесавод мемонанд, ҷомеа ба таассубу хурофот ва ҷаҳолат гирифтор мешавад, ки чунин ҳолат оқибатҳои даҳшатбор дорад”. Бо хурофот бошад давлат тараққӣ намекунад.
Ҳамин тавр, Паёми имсолаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси Олӣ ҳамчун барномаи мукаммали таҳлилӣ барои пешрафти тамоми соҳаҳои ҳаёти сиёсӣ, иҷтимоӣ ва иқтисодии ҷумҳурӣ заминаҳои мусоиди таҳқиқотӣ фароҳам меоварад. Паёмҳои Президенти Тоҷикистон мазмунан моҳияти илмӣ дошта, маҳз барои муҳаққиқони соҳаҳои гуногун, ки дар самтҳои муайян корҳои таҳқиқотӣ анҷом медиҳанд, сарчашмаҳои боэътимод маҳсуб меёбанд.
Бо назардоши пурра амалӣ гардидани нақшаҳои пешина, рушди босуръати корҳои ободонӣ соли 2026 “Соли вусъат додани корҳои ободониву созандагӣ ва тақвияту таҳкими худшиносиву худогоҳии миллӣ” ба ифтихори ҷашни 35- солагии Истиқлолиятӣ давлатӣ эълон карда шуд. Ин дар амал татбиқ намудани тамоми нақшаю чорабиниҳои то ин вақт мавҷударо талаб менамояд.
Сайнурдин АКОБИРОВ,
дотсенти кафедраи забонҳо
ва фанҳои гуманитарӣ